Unia Europejska

Najbardziej podstawowa wiedza o UE, jej symbolach i instytutcjach.

Czym jest Unia Europejska

Unia Europejska jest nowym typem związku między państwami. Unia respektuje tożsamość narodową państw członkowskich, ich historie, tradycje i kulturę.

Do jej najważniejszych celów należą:

• zapewnienie bezpieczeństwa
• zapewnienie postępu gospodarczego i społecznego
• ochrona wolności, praw i interesów obywateli

Symbole UE

• Flaga Unii Europejskiej: dwanaście gwiazd (liczba nie zmienia się) w miejscu godzin na tarczy zegara, lazurowe tło. Autorami pomysłu są: hiszpański dyplomata Salvadore de Madariaga y Rojo i francuski plastyk Arsen Heitz (niedawno ujawniono fakt, że inspiracją Heitza była korona Matki Boskiej Niepokalanej "z gwiazd dwunastu")
• Hymn: jest to muzyczna aranżacja Herberta von Karajana "Ody do radości" z IV części IX symfonii Ludwiga van Beetthoovena.
• Paszport w kolorze burgundzkiego wina, z napisem "Unia Europejska" pod nazwą państwa wydającego dokument; może być używany podczas podróży po całym świecie.

Instytucje Unii Europejskiej

• Rada Europejska - została powołana w 1974 roku, a w jej skład wchodzą szefowie rządów państw członkowskich Wspólnot Europejskich. Rada zbiera się co najmniej dwa razy w roku, pod przewodnictwem Unii Europejskiej. Przewodnictwo trwa pól roku i zmienia się rotacyjnie.
• Rada Unii Europejskiej - stanowi prawo w Unii. W jej skład wchodzą ministrowie różnych resortów.
• Komisja Europejska - do jej głównych zadań należy kontrola stosowania prawa wspólnotowego (europejskiego) oraz realizacja postanowień zawartych w traktatach i aktach prawnych. Obecnie Komisja liczy 20 komisarzy wybieranych na 5 lat.
• Parlament Europejski - nie stanowi prawa w Unii, ale uczestniczy w procesie decyzyjnym. Ma tez uprawnienia dotyczące uchwalania budżetu, oraz przyjmowania nowych członków. Kontroluje prace Komisji Europejskiej. Składa się z przedstawicieli państw członkowskich i obecnie liczy 732 deputowanych.
• Trybunal Sprawiedliwości - jest to organ orzekający UE. Dokonuje wykładni prawa europejskiego i interpretacji traktatów. Składa się z 25 sędziów, mianowanych przez państwa członkowskie na sześcioletnią kadencję. Siedziba Trybunału mieści się w Luksemburgu.
• Trybunal Obrachunkowy - sprawuje kontrole nad dochodami i wydatkami Wspólnot oraz bada czy finansami wspólnotowymi zarządzano właściwie i zgodnie z prawem.

Swobody w UE

• przepływ towarów - opiera się na dostosowaniu lub wzajemnej akceptacji norm i przepisów, zniesieniu kontroli granicznych
• przepływ usług - liberalizacja usług finansowych, otwarcie rynku usług transportowych i telekomunikacyjnych oraz harmonizacja metod kontroli banków i ubezpieczeń
• przepływu kapitału - opiera się m.in. na dążeniu do wspólnego rynku usług finansowych i liberalizacji obrotu papierami wartościowymi
• przepływu osób - to prawo do pracy, osiedlania się i korzystania ze wszystkich dóbr socjalnych w miejscu pobytu na terytorium całej Unii Europejskiej, bez względu na obywatelstwo

Mini kalendarium Unii Europejskiej

• 1951 - Traktat o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali między Belgią, Francją, Holandią, Niemcami, Luksemburgiem i Włochami.
• 1957 - Podpisanie tzw. Traktatów Rzymskich - utworzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Euratomu.
• 1965 - Połączenie organów wykonawczych EWWiS, EWG i Euratomu.
• 1973 - Pierwsze rozszerzenie: do Wspólnoty Europejskiej wstępują Dania, Irlandia i Wielka Brytania. 1979 - Pierwsze powszechne i bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego.
• 1981 - Drugie rozszerzenie: 10. członkiem WE zostaje Grecja.
• 1986 - Trzecie rozszerzenie: Do WE dołączają Hiszpania i Portugalia.
• 1987 - Wejście w życie Jednolitego Aktu Europejskiego.
• 1992 - Podpisanie w Maastricht (Holandia) Traktatu o Unii Europejskiej
• 1993 - Wejście w życie traktatu z Maastricht
• 1995 - Czwarty etap rozszerzenia: Austria, Finlandia i Szwecja zostają kolejnymi członkami.
• 1999 - Wejście w życie wspólnej waluty euro (na razie w rozliczeniach bezgotówkowych).
• 2002 - Nowe banknoty i monety zastąpią dotychczasowe waluty.
• 2004 - Piąty etap rozszerzenia. UE poszerza się o 10 nowych krajów: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry